జన్మ ద్వారా ఎవ్వడు బ్రాహ్మణుడు కాడు
జన్మనా జాయతే శూద్రః
కర్మణా జాయతే ద్విజ” అన్నది మనుస్మృతి;
పుట్టుకతో ఎవరైనా శూద్రులే;
చేసే పనుల (కర్మలు) ద్వారా
మాత్రమే ద్విజుడౌతాడు” అని అర్థం.
శరీర స్థాయిలో మాత్రమే
జీవితాన్ని గడిపేవాడు “శూద్రుడు”
శరీర, మనో స్థాయిలు .. రెండింటిలో
జీవితాన్ని గడిపేవాడు “వైశ్యుడు”
శరీర, మనో, బుద్ధి స్థాయిలు … మూడింటిలో జీవితాన్ని గడిపేవాడు “క్షత్రియుడు”
శరీర, మనో, బుద్ధి, ఆత్మ … అన్ని స్థాయిలలోను జీవితాన్ని గడిపేవాడు “బ్రాహ్మణుడు”
మనిషి తన జన్మపరంపరలో క్రమక్రమంగా ఈ నాలుగు పరిస్థితులనూ
అనుభవించి, జనన-మరణ చక్రంలోంచి చివరికి విముక్తడవుతాడు
ఎన్ని తక్కువ జన్మలలో పాఠాలన్నీ
నేర్చుకుంటాడు అనేది
వారి వారి తెలివితేటలను
బట్టి, దీక్షను బట్టి వుంటుంది.
“చాతుర్వర్ణం మయా సృష్టం గుణ కర్మ విభాగశః|
తస్య కర్తారమపి మాం విద్ధ్యకర్తారమవ్యయమ్ ||
.
“న జచ్చా హోతి బ్రాహ్మణో” అన్నాడు బుద్ధుడు:
అంటే, “జన్మ ద్వారా ఎవ్వడు బ్రాహ్మణుడు కాడు” అని అర్థం