శ్రీరామ రహస్యోపనిషత్
॥ శ్రీరామరహస్యోపనిషత్ ॥
కైవల్యశ్రీస్వరూపేణ రాజమానం మహోఽవ్యయమ్ ।
ప్రతియోగివినిర్ముక్తం శ్రీరామపదమాశ్రయే ॥
ఓం భద్రం కర్ణేభిః శ్రుణుయామ దేవాః । భద్రం పశ్యేమాక్షభిర్యజత్రాః ।
స్థిరైరఙ్గైస్తుష్టువాꣳసస్తనూభిః
స్వస్తి న ఇన్ద్రో వృద్ధశ్రవాః । స్వస్తి నః పూషా విశ్వవేదాః ।
స్వస్తి నస్తార్క్ష్యో అరిష్టనేమిః । స్వస్తి నో బృహస్పతిర్దధాతు ॥
ఓం శాన్తిః శాన్తిః శాన్తిః ॥
ఓం రహస్యం రమతపతం వాసుదేవం చ ముద్గలమ్ ।
శాణ్డిల్యం పైఙ్గలం భిక్షుం మహచ్ఛారీరకం శిఖా ॥ ౧॥
సనకాద్యా యోగివర్యా అన్యే చ ఋషయస్తథా ।
ప్రహ్లాదాద్యా విష్ణుభక్తా హనూమన్తమథాబ్రువన్ ॥ ౨॥
వాయుపుత్ర మహాబాహో కింతత్త్వం బ్రహ్మవాదినామ్ ।
పురాణేష్వష్టాదశసు స్మృతిష్వష్టాదశస్వపి ॥ ౩॥
చతుర్వేదేషు శాస్త్రేషు విద్యాస్వాధ్యాత్మికేఽపి చ ।
సర్వేషు విద్యాదానేషు విఘ్నసూర్యేశశక్తిషు ।
ఏతేషు మధ్యే కిం తత్త్వం కథయ త్వం మహాబల ॥ ౪॥
హనూమాన్హోవాచ ॥
భో యోగీన్ద్రాశ్చైవ ఋషయో విష్ణుభక్తాస్తథైవ చ ।
శ్రుణుధ్వం మామకీం వాచం భవబన్ధవినాశినీమ్ ॥ ౫॥
ఏతేషు చైవ సర్వేషు తత్త్వం చ బ్రహ్మ తారకమ్ ।
రామ ఏవ పరం బ్రహ్మ తత్త్వం శ్రీరామో బ్రహ్మ తారకమ్ ॥ ౬॥
వాయుప్త్రేణోక్తాస్తే యోగీన్ద్రా ఋషయో విష్ణుభక్తా
హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః రామస్యాఙ్గాని నో బ్రూహీతి ।
హనూమాన్హోవాచ । వాయుపుత్రం విఘ్నేశం వాణీం దుర్గాం
క్షేత్రపాలకం సూర్యం చన్ద్రం నారాయణం నారసింహం
వాయుదేవం వారాహం తత్సర్వాన్త్సమాత్రాన్త్సీతం లక్ష్మణం
శత్రుఘ్నం భరతం విభీషణం సుగ్రీవమఙ్గదం
జామ్బవన్తం ప్రణవమేతాని రామస్యాఙ్గాని జానీథాః ।
తాన్యఙ్గాని వినా రామో విఘ్నకరో భవతి ।
పునర్వాయుపుత్రేణోక్తాస్తే హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః ।
ఆఞ్జనేయ మహాబల విప్రాణాం గృహస్థానాం ప్రణవాధికారః
కథం స్యాదితి । స హోవాచ శ్రీరామ ఏవోవాచేతి । యేషామేవ
షడక్షరాధికారో వర్తతే తేషాం ప్రణవాధికారః స్యాన్నాన్యేషామ్ ।
కేవలమకారోకారమకారార్ధమాత్రాసహి
యో రామమన్త్రం జపతి తస్య శుభకరోఽహం స్యామ్ । తస్య
ప్రణవస్థాకారస్యోకారస్య మకరాస్యార్ధమాత్రాయాశ్చ
ఋషిశ్ఛన్దో దేవతా తత్తద్వర్ణావర్ణావస్థానం
స్వరవేదాగ్నిగుణానుచ్చార్యాన్
జప్త్వా పశ్చాద్రామమన్త్రం యో జపేత్ స రామో భవతీతి
రామేణోక్తాస్తస్మాద్రామాఙ్గం ప్రణవః కథిత ఇతి ॥
విభీషణ ఉవాచ ॥
సింహాసనే సమాసీనం రామం పౌలస్త్యసూదనమ్ ।
ప్రణమ్య దణ్డవద్భూమౌ పౌలస్త్యో వాక్యమబ్రవీత్ । । ౭॥
రఘునాథ మహాబాహో కేవలం కథితం త్వయా ।
అఙ్గానాం సులభం చైవ కథనీయం చ సౌలభమ్ ॥ ౮॥
శ్రీరామ ఉవాచ । అథ పఞ్చ దణ్డకాని పితృఘ్నో
మాతృఘ్నో బ్రహ్మఘ్నో గురుహననః కోటియతిఘ్నోఽనేకకృతపాపో
యో మమ షణ్ణవతికోటినామాని జపతి స తేభ్యః పాపేభ్యః
ప్రముచ్యతే । స్వయమేవ సచ్చిదానన్దస్వరూపో భవేన్న కిమ్ ।
పునరువాచ విభీషణః । తత్రాప్య శక్తోఽయం కిం కరోతి ।
స హోవాచేమమ్ । కైకసేయ పురశ్చరణవిధావశక్తో
యో మమ మహోపనిషదం మమ గీతాం మన్నామసహస్రం
మద్విశ్వరూపం మమాష్టోత్తరశతం రామశతాభిధానం
నారదోక్తస్తవరాజం హనూమత్ప్రోక్తం మన్త్రరాజాత్మకస్తవం
సీతాస్తవం చ రామషడక్షరీత్యాదిభిర్మన్త్రైర్
నిత్యం స్తౌతి తత్సదృశో భవేన్న కిం భవేన్న కిమ్ ॥
ఇతి రామరహస్యోపనిషది ప్రథమోఽధ్యాయః ॥ ౧॥
సనకాద్యా మునయో హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః ।
ఆఞ్జనేయ మహాబల తారకబ్రహ్మణో రామచన్ద్రస్య
మన్త్రగ్రామం నో బ్రూహీతి ।
హనూమాన్హోవాచ ।
వహ్నిస్థం శయనం విష్ణోరర్ధచన్ద్రవిభూషితమ్ ।
ఏకాక్షరో మనుః ప్రోక్తో మన్త్రరాజః సురద్రుమః ॥ ౧॥
బ్రహ్మా మునిః స్యాద్గాయత్రం ఛన్దో రామస్య దేవతా ।
దీర్ఘార్ధేన్దుయుజాఙ్గాని కుర్యాద్వహ్న్యాత్మనో మనోః ॥ ౨॥
బీజశక్త్యాది బీజేన ఇష్టార్థే వినియోజయేత్ ।
సరయూతీరమన్దారవేదికాపఙ్కజాసనే ॥ ౩॥
శ్యామం విరాసనాసీనం జ్ఞానముద్రోపశోభితమ్ ।
వామోరున్యస్తతద్ధస్తం సీతాలక్ష్మణసంయుతమ్ ॥ ౪॥
అవేక్షమాణమాత్మానమాత్మన్యమితతే
శుద్ధస్ఫటికసంకాశం కేవలం మోక్షకాఙ్క్షయా ॥ ౫॥
చిన్తయన్పరమాత్మానం భానులక్షం జపేన్మనుమ్ ।
వహ్నిర్నారాయణో నాడ్యో జాఠరః కేవలోఽపి చ ॥ ౬॥
ద్వ్యక్షరో మన్త్రరాజోఽయం సర్వాభీష్టప్రదస్తతః ।
ఏకాక్షరోక్తమృష్యాది స్యాదాద్యేన షడఙ్గకమ్ ॥ ౭॥
తారమాయారమానఙ్గవాక్స్వబీజైశ్చ షడ్విధః ,
త్ర్యక్షరో మన్త్రరాజః స్యాత్సర్వాభీష్టఫలప్రదః ॥ ౮॥
ద్వ్యక్షరశ్చన్ద్రభద్రాన్తో ద్వివిధశ్చతురక్షరః ।
ఋష్యాది పూర్వవజ్జ్ఞేయమేతయోశ్చ విచక్షణైః ॥ ౯॥
సప్రతిష్ఠౌ రమౌ వాయౌ హృత్పఞ్చార్ణో మనుర్మతః ।
విశ్వామిత్రఋషిః ప్రోక్తః పఙ్క్తిశ్ఛన్దోఽస్య దేవతా ॥౧౦॥
రామభద్రో బీజశక్తిః ప్రథమార్ణమితి క్రమాత్ ।
భ్రూమధ్యే హృది నాభ్యూర్వోః పాదయోర్విన్యసేన్మనుమ్ ॥ ౧౧॥
షడఙ్గం పూర్వవద్విద్యాన్మన్త్రార్ణైర్
మధ్యే వనం కల్పతరోర్మూలే పుష్పలతాసనే ॥ ౧౨॥
లక్ష్మణేన ప్రగుణితమక్ష్ణః కోణేన సాయకమ్ ।
అవేక్షమాణం జానక్యా కృతవ్యజనమీశ్వరమ్ ॥ ౧౩॥
జటాభారలసచ్ఛీర్షం శ్యామం మునిగణావృతమ్ ।
లక్ష్మణేన ధృతచ్ఛత్రమథవా పుష్పకోపరి ॥ ౧౪॥
దశాస్యమథనం శాన్తం ససుగ్రీవవిభీషణమ్ ।
ఏవం లబ్ధ్వా జయార్థీ తు వర్ణలక్షం జపేన్మనుమ్ ॥ ౧౫॥
స్వకామశక్తివాగ్లక్ష్మీస్తవాద్
షడక్షరః షడ్విధః స్యాచ్చతుర్వర్గఫలప్రదః ॥ ౧౬॥
పఞ్చాశన్మాతృకామన్త్రవర్ణప్రత్
లక్ష్మీవాఙ్మన్మథాదిశ్చ తారాదిః స్యాదనేకధా ॥ ౧౭॥
శ్రీమాయామన్మథైకైక బీజాద్యన్తర్గతో మనుః ।
చతుర్వర్ణః స ఏవ స్యాత్షడ్వర్ణో వాఞ్ఛితప్రదః ॥ ౧౮॥
స్వాహాన్తో హుంఫడన్తో వా నత్యన్తో వా భవేదయమ్ ।
అష్టావింశత్యుత్తరశతభేదః షడ్వర్ణ ఈరితః ॥ ౧౯॥
బ్రహ్మా సంమోహనః శక్తిర్దక్షిణామూర్తిరేవ చ ।
అగస్త్యశ్చ శివః ప్రోక్తా మునయోఽక్రమాదిమే ॥ ౨౦॥
ఛన్దో గాయత్రసంజ్ఞం చ శ్రీరామశ్చైవ దేవతా ।
అథవా కామబీజాదేర్విశ్వామిత్రో మునిర్మనోః ॥ ౨౧॥
ఛన్దో దేవ్యాదిగాయత్రీ రామభద్రోఽస్య దేవతా ।
బీజశక్తీ యథాపూర్వం షడ్వర్ణాన్విన్యసేత్క్రమాత్ ॥ ౨౨॥
బ్రహ్మరన్ధ్రే భ్రువోర్మధ్యే హృన్నాభ్యూరుషు పాదయోః ।
బీజైః షడ్దీర్ఘయుక్తైర్వా మన్త్రార్ణైవా షడఙ్గకమ్ ॥ ౨౩॥
కాలాభోధరకాన్తికాన్తమనిశం వీరాసనాధ్యాసితం
ముద్రాం జ్ఞానమయీం దధానమపరం హస్తాంబుజం జానుని ।
సీతాం పార్శ్వగతాం సరోరుహకరాం విద్యున్నిభాం రాఘవం
పశ్యన్తం ముకుటాఙ్గదాదివివిధాకల్పోజ్జ్
శ్రీరామశ్చన్ద్రభద్రాన్తో ఙేన్తో నతియుతో ద్విధా ।
సప్తాక్షరో మన్త్రరాజః సర్వకామఫలప్రదః ॥ ౨౫॥
తారాదిసహితః సోఽపి ద్వివిధోఽష్టాక్షరో మతః ।
తారం రామశ్చతుర్థ్యతః క్రోడాస్త్రం వహ్నితల్పగా ॥ ౨౬॥
అష్టార్ణోఽయం పరో మన్త్రో ఋష్యాదిః స్యాత్షడర్ణవత్ ।
పునరష్టాక్షరస్యాథ రామ ఏవ ఋషిః స్మృతః ॥ ౨౭॥
గాయత్రం ఛన్ద ఇత్యస్య దేవతా రామ ఏవ చ ।
తారం శ్రీబీజయుగ్మం చ బీజశక్త్యాదయో మతాః ॥ ౨౮॥
షడఙ్గం చ తతః కుర్యాన్మన్త్రార్ణైరేవ బుద్ధిమాన్ ।
తారం శ్రీబీజయుగ్మం చ రామాయ నమ ఉచ్చరేత్ ॥ ౨౯॥
గ్లౌంమోం బీజం వదేన్మాయాం హృద్రామాయ పునశ్చ తామ్ ।
శివోమారామమన్త్రోఽయం వస్వర్ణస్తు వసుప్రదః ॥ ౩౦॥
ఋషిః సదాశివః ప్రోక్తో గాయత్రం ఛన్ద ఉచ్యతే ।
శివోమారామచన్ద్రోఽత్ర దేవతా పరికీర్తితః ॥ ౩౧॥
దీర్ఘయా మాయయాఙ్గాని తారపఞ్చార్ణయుక్తయా ।
రామం త్రినేత్రం సోమార్ధధారిణం శూలినం పరమ్ ।
భస్మోద్ధూలితసర్వాఙ్గం కపర్దినముపాస్మహే ॥ ౩౨॥
రామాభిరామాం సౌన్దర్యసీమాం సోమావతంసికామ్ ।
పాశాఙ్కుశధనుర్బాణధరాం ధ్యాయేత్త్రిలోచనామ్ ॥ ౩౩॥
ధ్యాయన్నేవం వర్ణలక్షం జపతర్పణతత్పరః ।
బిల్వపత్రైః ఫలైః పుష్పైస్తిలాజ్యైః పఙ్కజైర్హునేత్ ॥ ౩౪॥
స్వయమాయాన్తి నిధయః సిద్ధయశ్చ సురేప్సితాః ।
పునరష్టాక్షరస్యాథ బ్రహ్మగాయత్ర రాఘవాః ॥ ౩౫॥
ఋష్యాదయస్తు విజ్ఞేయాః శ్రీబీజం మమ శక్తికమ్ ।
తత్ప్రీత్యై వినియోగశ్చ మన్త్రార్ణైరఙ్గకల్పనా ॥ ౩౬॥
కేయూరాఙ్గదకఙ్కణైర్మణిగతైర్విద్
రామం పార్వణచన్ద్రకోటిసదృశచ్ఛత్రేణ వై రాజితమ్ ।
హేమస్తమ్భసహస్రషోడశయుతే మధ్యే మహామణ్డపే
దేవేశం భరతాదిభిః పరివృతం రామం భజే శ్యామలమ్ ॥ ౩౭॥
కిం మన్త్రైర్బహుభిర్వినశ్వరఫలైరాయా
కించిల్లోభవితానమాత్రవిఫలైః సంసారదుఃఖావహైః ।
ఏకః సన్నపి సర్వమన్త్రఫలదో లోభాదిదోషోజ్ఝితః
శ్రీరామః శరణం మమేతి సతతం మన్త్రోఽయమష్టాక్షరః ॥ ౩౮॥
ఏవమష్టాక్షరః సమ్యక్ సప్తధా పరికీర్తితః ।
రామసప్తాక్షరో మన్త్ర ఆద్యన్తే తారసంయుతః ॥ ౩౯॥
నవార్ణో మన్త్రరాజః స్యాచ్ఛేషం షడ్వర్ణవన్న్యసేత్ ।
జానకీవల్లభం ఙేన్తం వహ్నేర్జాయాహుమాదికమ్ ॥ ౪౦॥
దశాక్షరోఽయం మన్త్రః స్యాత్సర్వాభీష్టఫలప్రదః ।
దశాక్షరస్య మన్త్రస్య వసిష్ఠోఽస్య ఋషిర్విరాట్ ॥ ౪౧॥
ఛన్దోఽస్య దేవతా రామః సీతాపాణిపరిగ్రహః ।
ఆద్యో బీజం ద్విఠః శక్తిః కామేనాఙ్గక్రియా మతా ॥ ౪౨॥
శిరోలలాటభ్రూమధ్యే తాలుకర్ణేషు హృద్యపి ।
నాభూరుజానుపాదేషు దశార్ణాన్విన్యసేన్మనోః ॥ ౪౩॥
అయోధ్యానగరే రత్నచిత్రే సౌవర్ణమణ్డపే ।
మన్దారపుష్పైరాబద్ధవితానే తోరణాఞ్చితే ॥ ౪౪॥
సింహాసనే సమాసీనం పుష్పకోపరి రాఘవమ్ ।
రక్షోభిర్హరిభిర్దేవైర్దివ్యయా
సంస్తూయమానం మునిభిః ప్రహ్వైశ్చ పరిసేవితమ్ ।
సీతాలఙ్కృతవామాఙ్గం లక్ష్మణేనోపసేవితమ్ ॥౪౬॥
శ్యామం ప్రసన్నవదనం సర్వాభరణభూషితమ్ ।
ధ్యాయన్నేవం జపేన్మన్త్రం వర్ణలక్షమనన్యధీః ॥ ౪౭॥
రామం ఙేన్తం ధనుష్పాణయేఽన్తః స్యాద్వహ్నిసున్దరీ ।
దశాక్షరోఽయం మన్త్రః స్యాన్మునిర్బ్రహ్మా విరాట్ స్మృతః ॥ ౪౮॥
ఛన్దస్తు దేవతా ప్రోక్తో రామో రాక్షసమర్దనః ।
శేషం తు పూర్వవత్కుర్యాచ్చాపబాణధరం స్మరేత్ ॥ ౪౯॥
తారమాయారమానఙ్గవాక్స్వబీజైశ్చ షడ్విధః ।
దశార్ణో మన్త్రరాజః స్యాద్రుద్రవర్ణాత్మకో మనుః ॥ ౫౦॥
శేషం షడర్ణవజ్జ్ఞేయం న్యాసధ్యానాదికం బుధైః ।
ద్వాదశాక్షరమన్త్రస్య శ్రీరామ ఋషిరుచ్యతే ॥ ౫౧॥
జగతీ ఛన్ద ఇత్యుక్తం శ్రీరామో దేవతా మతః ।
ప్రణవో బీజమిత్యుక్తః క్లీం శక్తిర్హ్రీం చ కీలకమ్ ॥ ౫౨॥
మన్త్రేణాఙ్గాని విన్యస్య శిష్టం పూర్వవదాచరేత్ ।
తారం మాయాం సముచ్చార్య భరతాగ్రజ ఇత్యపి ॥ ౫౩॥
రామం క్లీం వహ్నిజాయాన్తం మన్త్రోయం ద్వాదశాక్షరః ।
ఓం హృద్భగవతే రామచన్ద్రభద్రౌ చ ఙేయుతౌ ॥ ౫౪॥
అర్కార్ణో ద్వివిధోఽప్యస్య ఋషిధ్యానాదిపూర్వవత్ ।
ఛన్దస్తు జగతీ చైవ మన్త్రార్ణైరఙ్గకల్పనా ॥ ౫౫॥
శ్రీరామేతి పదం చోక్త్వా జయరామ తతః పరమ్ ।
జయద్వయం వదేత్ప్రాజ్ఞో రామేతి మనురాజకః ॥ ౫౬॥
త్రయోదశార్ణ ఋష్యాది పూర్వవత్సర్వకామదః ।
పదద్వయద్విరావృత్తేరఙ్గం ధ్యానం దశార్ణవత్ ॥ ౫౭॥
తారాదిసహితః సోఽపి స చతుర్దశవర్ణకః ।
త్రయోదశార్ణముచ్చార్య పశ్చాద్రామేతి యోజయేత్ ॥ ౫౮॥
స వై పఞ్చదశార్ణస్తు జపతాం కల్పభూరుహః ।
నమశ్చ సీతాపతయే రామాయేతి హనద్వయమ్ ॥ ౫౯॥
తతస్తు కవచాస్త్రాన్తః షోడశాక్షర ఈరితః ।
తస్యాగస్త్యఋషిశ్ఛన్దో బృహతీ దేవతా చ సః ॥ ౬౦॥
రాం బీజం శక్తిరస్త్రం చ కీలకం హుమితీరితమ్ ।
ద్విపఞ్చత్రిచతుర్వర్ణైః సర్వైరఙ్గం న్యసేత్క్రమాత్ ॥ ౬౧॥
తారాదిసహితః సోఽపి మన్త్రః సప్తదశాక్షరః ।
తారం నమో భగవతే రాం ఙేన్తం మహా తతః ॥ ౬౨॥
పురుషాయ పదం పశ్చాద్ధృదన్తోఽష్టదశాక్షరః ।
విశ్వామిత్రో మునిశ్ఛన్దో గాయత్రం దేవతా చ సః ॥ ౬౩॥
కామాదిసహితః సోఽపి మన్త్ర ఏకోనవింశకః ।
తారం నామో భగవతే రామాయేతి పదం వదేత్ ॥ ౬౪॥
సర్వశబ్దం సముచ్చార్య సౌభాగ్యం దేహి మే వదేత్ ।
వహ్నిజాయాం తథోచ్చార్య మన్త్రో వింశార్ణకో మతః ॥ ౬౫॥
తారం నమో భగవతే రామాయ సకలం వదేత్ ।
ఆపన్నివారణాయేతి వహ్నిజాయాం తతో వదేత్ ॥ ౬౬॥
ఏకవింశార్ణకో మన్త్రః సర్వాభీష్టఫలప్రదః ।
తారం రమా స్వబీజం చ తతో దాశరథాయ చ ॥ ౬౭॥
తతః సీతావల్లభాయ సర్వాభీష్టపదం వదేత్ ।
తతో దాయ హృదన్తోఽయం మన్త్రో ద్వావింశదక్షరః ॥ ౬౮॥
తారం నమో భగవతే వీరరామాయ సంవదేత్ ।
కల శత్రూన్ హన ద్వన్ద్వం వహ్నిజాయాం తతో వదేత్ ॥ ౬౯॥
త్రయోవింశాక్షరోమన్త్రః సర్వశత్రునిబర్హణః ।
విశ్వామిత్రో మునిః ప్రోక్తో గాయత్రీఛన్ద ఉచ్యతే ॥ ౭౦॥
దేవతా వీరరామోఽసౌ బీజాద్యాః పూర్వవన్మతాః ।
మూలమన్త్రవిభాగేన న్యాసాన్కృత్వా విచక్షణః ॥ ౭౧॥
శరం ధనుషి సన్ధాయ తిష్ఠన్తం రావణోన్ముఖమ్ ।
వజ్రపాణిం రథారూఢం రామం ధ్యాత్వా జపేన్మనుమ్ ॥ ౭౨॥
తారం నమో భగవతే శ్రీరామాయ పదం వదేత్ ।
తారకబ్రహ్మణే చోక్త్వా మాం తారయ పదం వదేత్ ॥ ౭౩॥
నమస్తారాత్మకో మన్త్రశ్చతుర్వింశతిమన్త్రకః ।
బీజాదికం యథా పూర్వం సర్వం కుర్యాత్షడర్ణవత్ ॥ ౭౪॥
కామస్తారో నతిశ్చైవ తతో భగవతేపదమ్ ।
రామచన్ద్రాయ చోచ్చార్య సకలేతి పదం వదేత్ ॥ ౭౫॥
జనవశ్యకరాయేతి స్వాహా కామాత్మకో మనుః ।
సర్వవశ్యకరో మన్త్రః పఞ్చవింశతివర్ణకః ॥ ౭౬॥
ఆదౌ తారేణ సంయుక్తో మన్త్రః షడ్వింశదక్షరః ।
అన్తేఽపి తారసంయుక్తః సప్తవింశతివర్ణకః ॥ ౭౭॥
తారం నమో భగవతే రక్షోఘ్నవిశదాయ చ ।
సర్వవిఘ్నాన్త్సముచ్చార్య నివారయ పదద్వయమ్ ॥ ౭౮॥
స్వాహాన్తో మన్త్రరాజోఽయమష్టావింశతివర్ణకః ।
అన్తే తారేణ సంయుక్త ఏకోనత్రింశదక్షరః ॥ ౭౯॥
ఆదౌ స్వబీజసంయుక్తస్త్రింశద్వర్ణాత్
అన్తేఽపి తేన సంయుక్త ఏకత్రింశాత్మకః స్మృతః ॥ ౮౦॥
రామభద్ర మహేశ్వాస రఘువీర నృపోత్తమ ।
భో దశాస్యాన్తకాస్మాకం శ్రియం దాపయ దేహి మే ॥ ౮౧॥
ఆనుష్టుభ ఋషీ రామశ్ఛన్దోఽనుష్టుప్స దేవతా ।
రాం బీజమస్య యం శక్తిరిష్టార్థే వినియోజయేత్ ॥ ౮౨॥
పాదం హృది చ విన్యస్య పాదం శిరసి విన్యసేత్ ।
శిఖాయాం పఞ్చభిర్న్యస్య త్రివర్ణైః కవచం న్యసేత్ ॥ ౮౩॥
నేత్రయోః పఞ్చవర్ణైశ్చ దాపయేత్యస్త్రముచ్యతే ।
చాపబాణధరం శ్యామం ససుగ్రీవబిభీషణమ్ ॥ ౮౪॥
హత్వా రావణమాయాన్తం కృతత్రైలోక్యరక్షణమ్ ।
రామచన్ద్రం హృది ధ్యాత్వా దశలక్షం జపేన్మనుమ్ ॥ ౮౫॥
వదేద్దాశరథాయేతి విద్మహేతి పదం తతః ।
సీతాపదం సముద్ధృత్య వల్లభాయ తతో వదేత్ ॥ ౮౬॥
ధీమహీతి వదేత్తన్నో రామశ్చాపి ప్రచోదయాత్
తారాదిరేషా గాయత్రీ ముక్తిమేవ ప్రయచ్ఛతి ॥ ౮౭॥
మాయాదిరపి వైదుష్ట్యం రామాదిశ్చ శ్రియఃపదమ్ ।
మదనేనాపి సంయుక్తః స మోహయతి మేదినీమ్ ॥ ౮౮॥
పఞ్చ త్రీణి షడర్ణైశ్చ త్రీణి చత్వారి వర్ణకైః ।
చత్వారి చ చతుర్వర్ణైరఙ్గన్యాసం ప్రకల్పయేత్ ॥ ౮౯॥
బీజధ్యానాదికం సర్వం కుర్యాత్షడ్వర్ణవత్క్రమాత్ ।
తారం నమో భగవతే చతుర్థ్యా రఘునన్దనమ్ ॥ ౯౦॥
రక్షోఘ్నవిశదం తద్వన్మధురేతి వదేత్తతః ।
ప్రసన్నవదనం ఙేన్తం వదేదమితతేజసే ॥ ౯౧॥
బలరామౌ చతుర్థ్యన్తౌ విష్ణుం ఙేన్తం నతిస్తతః ।
ప్రోక్తో మాలామనుః సప్తచత్వారింశద్భిరక్షరైః ॥ ౯౨॥
ఋషిశ్ఛన్దో దేవతాది బ్రహ్మానుష్టుభరాఘవాః ।
సప్తర్తుసప్తదశ షడ్రుద్రసంఖ్యైః షడఙ్గకమ్ ॥ ౯౩॥
ధ్యానం దశాక్షరం ప్రోక్తం లక్షమేకం జపేన్మనుమ్ ।
శ్రియం సీతాం చతుర్థ్యన్తాం స్వాహాన్తోఽయం షడక్షరః ॥ ౯౪॥
జనకోఽస్య ఋషిశ్ఛన్దో గాయత్రీ దేవతా మనోః ।
సీతా భగవతీ ప్రోక్తా శ్రీం బీజం నతిశక్తికమ్ ॥ ౯౫॥
కీలం సీతా చతుర్థ్యన్తమిష్టార్థే వినియోజయేత్ ।
దీర్ఘస్వరయుతాద్యేన షడఙ్గాని ప్రకల్పయేత్ ॥ ౯౬॥
స్వర్ణాభామమ్బుజకరాం రామాలోకనతత్పరామ్ ।
ధ్యాయేత్షట్కోణమధ్యస్థరామాఙ్కో
లకారం తు సముద్ధృత్య లక్ష్మణాయ నమోన్తకః ।
అగస్త్యఋషిరస్యాథ గాయత్రం ఛన్ద ఉచ్యతే ॥ ౯౮॥
లక్ష్మణో దేవతా ప్రోక్తో లం బీజం శక్తిరస్య హి ।
నమస్తు వినియోగో హి పురుషార్థ చతుష్టయే ॥ ౯౯॥
దీర్ఘభాజా స్వబీజేన షడఙ్గాని ప్రకల్పయేత్ ।
ద్విభుజం స్వర్ణరుచిరతనుం పద్మనిభేక్షణమ్ ॥ ౧౦౦॥
ధనుర్బాణధరం దేవం రామారాధనతత్పరమ్ ।
భకారం తు సముద్ధృత్య భరతాయ నమోన్తకః ॥ ౧౦౧॥
అగస్త్యఋషిరస్యాథ శేషం పూర్వవదాచరేత్ ।
భరతం శ్యామలం శాన్తం రామసేవాపరాయణమ్ ॥ ౧౦౨॥
ధనుర్బాణధరం వీరం కైకేయీతనయం భజే ।
శం బీజం తు సముద్ధృత్య శత్రుఘ్నాయ నమోన్తకః ।
ఋష్యాదయో యథాపూర్వం వినియోగోఽరినిగ్రహే ॥ ౧౦౩॥
ద్విభుజం స్వర్ణవర్ణాభం రామసేవాపరాయణమ్ ।
లవణాసురహన్తారం సుమిత్రాతనయం భజే ॥ ౧౦౪॥
హృం హనుమాంశ్చతుర్థ్యన్తం హృదన్తో మన్త్రరాజకః ।
రామచన్ద్ర ఋషిః ప్రోక్తో యోజయేత్పూర్వవత్క్రమాత్ ॥ ౧౦౫॥
ద్విభుజం స్వర్ణవర్ణాభం రామసేవాపరాయణమ్ ।
మౌఞ్జీకౌపీనసహితం మాం ధ్యాయేద్రామసేవకమ్ ॥ ఇతి॥ ౧౦౬॥
ఇతి రామరహస్యోపనిషది ద్వితీయోఽధ్యాయః ॥ ౨॥
సనకాద్యా మునయో హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః ।
ఆఞ్జనేయ మహాబల పూర్వోక్తమన్త్రాణాం
పూజాపీఠమనుబ్రూహీతి । హనుమాన్ హోవాచ ।
ఆదౌ షట్కోణమ్ । తన్మధ్యే రామబీజం సశ్రీకమ్ ।
తదధోభాగే ద్వితీయాన్తం సాధ్యమ్ । బీజోర్ధ్వభాగే
షష్ఠ్యన్తం సాధకమ్ । పార్శ్వే దృష్టిబీజే తత్పరితో
జీవప్రాణశక్తివశ్యబీజాని । తత్సర్వం సన్ముఖోన్ముఖాభ్యాం
ప్రణవాభ్యాం వేష్టనమ్ । అగ్నీశాసురవాయవ్యపురఃపృష్ఠేషు
షట్కోణేషు దీర్ఘభాఞ్జి । హృదయాదిమన్త్రాః క్రమేణ ।
రాం రీం రూం రైం రౌం రః ఇతి దీర్ఘభాజి తద్యుక్తహృదయాద్యస్త్రాన్తమ్ ।
షట్కోణపార్శ్వే రమామాయాబీజే । కోణాగ్రే వారాహం హుమితి ।
తద్బీజాన్తరాలే కామబీజమ్ । పరితో వాగ్భవమ్ । తతో వృత్తత్రయం
సాష్టపత్రమ్ । తేషు దలేషు స్వరానష్టవర్గాన్ప్రతిదలం
మాలామనువర్ణషట్కమ్ । అన్తే పఞ్చాక్షరమ్ ।
తద్దలకపోలేష్వష్టవర్ణాన్ । పునరష్టదలపద్మమ్ ।
తేషు దలేషు నారాయణాష్టాక్షరో మన్త్రః । తద్దలకపోలేషు
శ్రీబీజమ్ । తతో వృత్తమ్ । తతో ద్వాదశదలమ్ । తేషు దలేషు
వాసుదేవద్వాదశాక్షరో మన్త్రః । తద్దలకపోలేష్వాదిక్షాన్తాన్ ।
తతో వృత్తమ్ । తతః షోడశదలమ్ । తేషు దలేషు హుం ఫట్
నతిసహితరామద్వాదశాక్షరమ్ । తద్దలకపోలేషు మాయాబీజమ్ ।
సర్వత్ర ప్రతికపోలం ద్విరావృత్త్యా హ్రం స్రం భ్రం బ్రం భ్రమం శ్రుం
జ్రమ్ । తతో వృత్తమ్ । తతో ద్వాత్రింశద్దలపద్మమ్ । తేషు దలేషు
నృసింహమన్త్రరాజానుష్టుభమన్రః । తద్దలకపోలేశ్వష్టవ-
స్వేకాదశరుద్రద్వాదశాదిత్యమన్త్
శ్చతుర్థ్యన్తాః క్రమేణ । తద్బహిర్వషట్కారం పరితః । తతో
రేఖాత్రయయుక్తం భూపురమ్ । ద్వాదశదిక్షు రాశ్యాదిభూషితమ్ ।
అష్టనాగైరధిష్ఠితమ్ । చతుర్దిక్షు నారసింహబీజమ్ ।
విదిక్షు వారాహబీజమ్ । ఏతత్సర్వాత్మకం యన్త్రం సర్వకామప్రదం
మోక్షప్రదం చ । ఏకాక్షరాదినవాక్షరాన్తానామేతద్
భవతి । తద్దశావరణాత్మకం భవతి । షట్కోణమధ్యే
సాఙ్గం రాఘవం యజేత్ । షట్కోణేష్వఙ్గైః
ప్రథమా వృతిః । అష్టదలమూలే ఆత్మాద్యావరణమ్ ।
తదగ్రే వాసుదేవాద్యావరణమ్ । ద్వితీయాష్టదలమూలే
ఘృష్టాద్యావరణమ్ । తదగ్రే హనూమదాద్యావరణమ్ ।
ద్వాదశదలేషు వసిష్ఠాద్యావరణమ్ । షోడశదలేశు
నీలాద్యావరణమ్ । ద్వాత్రింశద్దలేషు ధ్రువాద్యావరణమ్ ।
భూపురాన్తరిన్ద్రాద్యావరణమ్ । తద్బహిర్వజ్రాద్యావరణమ్ ।
ఏవమభ్యర్చ్య మనుం జపేత్ ॥
అథ దశాక్షరాదిద్వాత్రింశదక్షరాన్తా
పూజాపీఠముచ్యతే । ఆదౌ షట్కోణమ్ । తన్మధ్యే స్వబీజమ్ ।
తన్మధ్యే సాధ్యనామాని । ఏవం కామబీజవేష్టనమ్ । తం
శిష్టేన నవార్ణేన వేష్టనమ్ । షట్కోణేషు
షడఙ్గాన్యగ్నీశాసురవాయవ్యపూర్
తత్కపోలేషు శ్రీమాయే । కోణాగ్రే క్రోధమ్ । తతో వృత్తమ్ ।
తతోఽష్టదలమ్ । తేషు దలేషు షట్సంఖ్యయా
మాలామనువర్ణాన్ । తద్దలకపోలేషు షోడశ స్వరాః ।
తతో వృత్తమ్ । తత్పరిత ఆదిక్షాన్తమ్ । తద్బహిర్భూపురమ్
సాష్టశూలాగ్రమ్ । దిక్షు విదిక్షు నారసింహవారాహే ।
ఏతన్మహాయన్త్రమ్ । ఆధారశక్త్యాదివైష్ణవపీఠమ్ ।
అఙ్గైః ప్రథమా వృతిః । మధ్యే రామమ్ । వామభాగే
సీతామ్ । తత్పురతః శార్ఙ్గం శరం చ । అష్టదలమూలే
హనుమదాదిద్వితీయావరణమ్ । ఘృష్ట్యాదితృతీయావరణమ్ ।
ఇన్ద్రాదిభిశ్చతుర్థీ । వజ్రాదిభిః పఞ్చమీ । ఏతద్యన్త్రారాధన-
పూర్వకం దశాక్షరాదిమన్త్రం జపేత్ । ॥
ఇతి రామరహస్యోపనిషది తృతీయోఽధ్యాయః ॥ ౩॥
సనకాద్యా మునయో హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః ।
శ్రీరామమన్త్రాణాం పురశ్చరణవిధిమనుబ్రూహీతి ।
హనూమాన్హోవాచ ।
నిత్యం త్రిషవణస్నాయీ పయోమూలఫలాదిభుక్ ।
అథవా పాయసాహారో హవిష్యాన్నాద ఏవ వా ॥ ౧॥
షడ్సైశ్చ పరిత్యక్తః స్వాశ్రమోక్తవిధిం చరన్ ।
వనితాదిషు వాక్కర్మమనోభిర్నిఃస్పృహః శుచిః ॥ ౨॥
భూమిశాయీ బ్రహ్మచారీ నిష్కామో గురుభక్తిమాన్ ।
స్నానపూజాజపధ్యానహోమతర్పణతత్పరః ॥ ౩॥
గురూపదిష్టమార్గేణ ధ్యాయన్రామమనన్యధీః ।
సూర్యేన్దుగురుదీపాదిగోబ్రాహ్
శ్రీరామసన్నిధౌ మౌనీ మన్త్రార్థమనుచిన్తయన్ ।
వ్యాఘ్రచర్మాసనే స్థిత్వా స్వస్తికాద్యాసనక్రమాత్ ॥ ౫॥
తులసీపారిజాతశ్రీవృక్షమూలాదికస్
పద్మాక్షతులసీకాష్ఠరుద్రాక్షకృ
మాతృకామాలయా మన్త్రీ మనసైవ మనుం జపేత్ ।
అభ్యర్చ్య వైష్ణవే పీఠే జపేదక్షరలక్షకమ్ ॥ ౭॥
తర్పయేత్తద్దశాంశేన పాయసాత్తద్దశాంశతః ।
జుహుయాద్గోఘృతేనైవ భోజయేత్తద్దశాంశతః ॥ ౮॥
తతః పుష్పాఞ్జలిం మూలమన్త్రేణ విధివచ్చరేత్ ।
తతః సిద్ధమనుర్భూత్వా జీవన్ముక్తో భవేన్మునిః ॥ ౯॥
అణిమాదిర్భజత్యేనం యూనం వరవధూరివ ।
ఐహికేషు చ కార్యేషు మహాపత్సు చ సర్వదా ॥ ౧౦॥
నైవ యోజ్యో రామమన్త్రః కేవలం మోక్షసాధకః ।
ఐహికే సమనుప్రాప్తే మాం స్మరేద్రామసేవకమ్ ॥ ౧౧॥
యో రామం సంస్మరేన్నిత్యం భక్త్యా మనుపరాయణః ।
తస్యాహమిష్టసంసిద్ధ్యై దీక్షితోఽస్మి మునీశ్వరాః ॥ ౧౨॥
వాఞ్ఛితార్థం ప్రదాస్యామి భక్తానాం రాఘవస్య తు ।
సర్వథా జాగరూకోఽస్మి రామకార్యధురన్ధరః ॥ ౧౩॥
ఇతి రామరహస్యోపనిషది చతుర్థోఽధ్యాయః ॥ ౪॥
సనకాద్యా మునయో హనూమన్తం పప్రచ్ఛుః ।
శ్రీరామమన్త్రార్థమనుబ్రూహీతి । హనూమాన్హోవాచ ।
సర్వేషు రామమన్త్రేషు మన్త్రరాజః షడక్షరః ।
ఏకధాయ ద్విధా త్రేధా చతుర్ధా పఞ్చధా తథా ॥ ౧॥
షట్సప్తధాష్టధా చైవ బహుధాయం వ్యవస్థితః ।
షడక్షరస్య మాహాత్మ్యం శివో జానాతి తత్త్వతః ॥ ౨॥
శ్రీరామమన్త్రరాజస్య సమ్యగర్థోఽయముచ్యతే ।
నారాయణాష్టాక్షరే చ శివపఞ్చాక్షరే తథా ।
సార్థకార్ణద్వయం రామో రమన్తే యత్ర యోగినః ।
రకారో వహ్నివచనః ప్రకాశః పర్యవస్యతి ॥ ౩॥
సచ్చిదానన్దరూపోఽస్య పరమాత్మార్థ ఉచ్యతే ।
వ్యఞ్జనం నిష్కలం బ్రహ్మ ప్రాణో మాయేతి చ స్వరః ॥ ౪॥
వ్యఞ్జనైః స్వరసంయోగం విద్ధి తత్ప్రాణయోజనమ్ ।
రేఫో జ్యోతిర్మయే తస్మాత్కృతమాకరయోజనమ్ ॥ ౫॥
మకారోఽభ్యుదయార్థత్వాత్స మాయేతి చ కీర్త్యతే ।
సోఽయం బీజం స్వకం యస్మాత్సమాయం బ్రహ్మ చోచ్యతే ॥ ౬॥
సబిన్దుః సోఽపి పురుషః శివసూర్యేన్దురూపవాన్ ।
జ్యోతిస్తస్య శిఖా రూపం నాదః సప్రకృతిర్మతః ॥ ౭॥
ప్రకృతిః పురుషశ్చోభౌ సమాయాద్బ్రహ్మణః స్మృతౌ ।
బిన్దునాదాత్మకం బీజం వహ్నిసోమకలాత్మకమ్ ॥ ౮॥
అగ్నీషోమాత్మకం రూపం రామబీజే ప్రతిష్ఠితమ్ ।
యథైవ వటబీజస్థః ప్రాకృతశ్చ మహాద్రుమః ॥ ౯॥
తథైవ రామబీజస్థం జగదేతచ్చరాచరమ్ ।
బీజోక్తముభయార్థత్వం రామనామని దృశ్యతే ॥ ౧౦॥
బీజం మాయావినిర్ముక్తం పరం బ్రహ్మేతి కీర్త్యతే ।
ముక్తిదం సాధకానాం చ మకారో ముక్తిదో మతః ॥ ౧౧॥
మారూపత్వాదతో రామో భుక్తిముక్తిఫలప్రదః ।
ఆద్యో ర తత్పదార్థః స్యాన్మకరస్త్వంపదార్థవాన్ ॥ ౧౨॥
తయోః సంయోజనమసీత్యర్థే తత్త్వవిదో విదుః ।
నమస్త్వమర్థో విజ్ఞేయో రామస్తత్పదముచ్యతే ॥ ౧౩॥
అసీత్యర్థే చతుర్థీ స్యాదేవం మన్త్రేషు యోజయేత్ ।
తత్త్వమస్యాదివాక్యం తు కేవలం ముక్తిదం యతః ॥ ౧౪॥
భుక్తిముక్తిప్రదం చైతత్తస్మాదప్యతిరిచ్యతే ।
మనుష్వేతేషు సర్వేషామధికారోఽస్తి దేహినామ్ ॥ ౧౫॥
ముముక్షూణాం విరక్తానాం తథా చాశ్రమవాసినామ్ ।
ప్రణవత్వాత్సదా ధ్యేయో యతీనాం చ విశేషతః ।
రామమన్త్రార్థవిజ్ఞానీ జీవన్ముక్తో న సంశయః ॥ ౧౬॥
య ఇమాముపనిషదమధీతే సోఽగ్నిపూతో భవతి ।
స వాయుపూతో భవతి । సురాపానాత్పూతో భవతి ।
స్వర్ణస్తేయాత్పూతో భవతి । బ్రహ్మహత్యాపూతో భవతి ।
స రామమన్త్రాణాం కృతపురశ్చరణో రామచన్ద్రో భవతి ।
తదేతదృచాభ్యుక్తమ్ ।
సదా రామోఽహమస్మీతి తత్త్వతః ప్రవదన్తి యే ।
న తే సంసారిణో నూనం రామ ఏవ న సంశయః ॥ ఓం సత్యమిత్యుపనిషత్ ॥
ఓం భద్రం కర్ణేభిః శ్రుణుయామ దేవా భద్రం పశ్యేమాక్షభిర్యజత్రాః ।
స్థిరైరఙ్గైస్తుష్టువాꣳసస్తనూభి
ఓం శాన్తిః శాన్తిః శాన్తిః ॥
ఇతి శ్రీరామరహస్యోపనిషత్సమాప్తా ॥
